- Een Franse middelbare school. Een donderdagavond. En een ongecontroleerd drankje: “Vroegen ze naar mijn ID? Nee. Ze zeiden: ‘Het is voor de verjaardag van mijn broer'”. Dit uittreksel, genomen tijdens een controleactie, weerspiegelt een alarmerende vaststelling: het verbod op de verkoop van alcohol aan minderjarigen bestaat wel… maar al te vaak blijft het een dode letter.
Een duidelijk verbod, maar weinig handhaving
De regel is ondubbelzinnig: elke verkoop van alcoholische dranken aan minderjarigen onder de 18 jaar is verboden. Santé et Autonomie+2Légifrance+2
In de praktijk laat de naleving van deze wet echter te wensen over.
Uit onthullingsonderzoeken bij supermarktketens blijkt dat een meerderheid nog steeds alcohol verkoopt aan minderjarigen zonder een bewijs van leeftijd te vragen. Economiematin+2blog.addictions-france.org+2
Deze situatie roept vragen op: wie is er in de winkels of bars eigenlijk verantwoordelijk voor het controleren van het bewijs van leeftijd? Velen lieten het gaan.
De rol van caissières en winkeldruk
Wanneer een jongere een flesje van €8 betaalt, met een zakje of een blikje, rijst de vraag: moet de kassière systematisch controleren?
Het wettelijke antwoord is ja.
Maar de realiteit op het terrein is anders. De druk van de stroom, het uiterlijk van de klant, de snelheid van de aankoop… er zijn te veel factoren die aanzetten tot passiviteit.
De Franse Code de la santé publique legt een verplichting op: “De persoon die de drank afgeeft, moet van de klant een bewijs van zijn meerderjarigheid vragen”. Légifrance
En toch: weinig controles, beperkte sancties, minder waakzaamheid.
Wanneer alcoholverkoop aan minderjarigen een probleem voor de volksgezondheid wordt
Als jongeren op jonge leeftijd beginnen met drinken, zijn de gevolgen langdurig: leerproblemen, verminderde hersenontwikkeling en een verhoogd risico op afhankelijkheid. Verslavingen Frankrijk+1
Een 15-jarige die vrijelijk een “recreatief” drankje koopt, is al op weg om een potentieel alcoholverslaafde volwassene te worden.
Er zijn echter maar weinig gelegenheden die op lange termijn bestraft worden. Het aantal meldingen blijft laag, net als het aantal vervolgingen.
Dit leidt tot de alarmerende conclusie dat de uitvoering van de wet een aanpassingsvariabele blijft. Ondertussen betalen jongeren de prijs.
Handel voordat het te laat is
Als je een ouder, leerkracht of bedrijfseigenaar bent, zou dit feit je niet moeten verlammen, maar je eerder moeten mobiliseren.
Hier zijn enkele praktische ideeën:
- Voer systematische leeftijdscontrole in alle winkels in.
- Train teams om risicovol gedrag te herkennen: late aankopen, zichtbare tassen, groepsaankopen.
- Praat met jongeren. Leg uit dat alcohol niet alleen een “feestje” is, maar een product dat alles verandert: lichaam, hersenen, leven.
- Bied alcoholvrije alternatieven aan zodat het plezier blijft, maar zonder de risico’s.
Winkeliers hebben ook een rol te spelen: mensen herinneren aan de regels, het verbod duidelijk afficheren, weigeren te verkopen aan een jongere zonder leeftijdsbewijs. Het is een collectieve verantwoordelijkheid.
Een gedeelde verantwoordelijkheid
De verkoop van alcohol aan minderjarigen is niet alleen een individueel falen.
Het is een collectief falen: distributie, wetgeving, toezicht, opvoeding.
Elke speler heeft een rol te spelen: van de kassier die om zijn identiteitskaart moet vragen, tot de manager die zijn team moet opleiden, tot de gemeenschap die toezicht moet houden.
En tot de ouder die met zijn kind moet praten over deze handeling die kan afglijden naar verslaving.
Conclusie
Handel en wet zijn nu uit balans.
Alcohol verkopen aan een minderjarige zou niet langer de minste overtreding moeten zijn: het is een groot risico voor de volksgezondheid.
Ervoor zorgen dat de wet meer is dan alleen een bord: het is ieders verantwoordelijkheid.
Want achter elk drankje dat te snel wordt verkocht, kan een leven op zijn kop worden gezet.
