Een radicale beslissing om roken en belastingfraude te bestrijden
Waarom wil de regering de aankoop van tabak in het buitenland verbieden?
Sinds enkele maanden wordt in politieke toespraken één boodschap benadrukt: “Een sigaret die in Frankrijk wordt gerookt, moet in Frankrijk zijn gekocht”. Deze zin vat de intentie van de regering samen om de aankoop van tabak in het buitenland door Franse burgers sterk te beperken. Geconfronteerd met een situatie die als kritiek wordt beschouwd vanuit fiscaal en gezondheidsoogpunt, overweegt de regering strikte quota voor de aankoop van sigaretten buiten de landsgrenzen, of zelfs een totaal verbod.
Dit project is in overeenstemming met de logica van de volksgezondheid, maar ook met de strijd tegen de parallelhandel en de kolossale verliezen aan belastinginkomsten. Op dit moment komt bijna 30% van de in Frankrijk geconsumeerde tabak uit het buitenland, een situatie die de effectiviteit van het antirookbeleid ondermijnt en een zware wissel trekt op de overheidsfinanciën.
Deze verscherping van de grenscontroles en de drastische beperking van de persoonlijke invoer hebben dus een tweeledig doel: het roken terugdringen en de eerlijkheid tussen de Franse tabakswinkels en de grensmarkten herstellen. Maar deze hervorming, hoe ambitieus ook, roept een aantal praktische en ethische vragen op.
Miljarden euro’s verloren: het belastingargument in de vuurlinie
Het financiële argument staat centraal in het debat. Volgens cijfers van het Franse ministerie van Financiën loopt de staat jaarlijks enkele miljarden euro’s aan belastinginkomsten mis door grensoverschrijdende aankopen en de parallelle markt. De verkoop van sigaretten in Spanje, Luxemburg of België tegen prijzen die ver onder die in Frankrijk liggen, moedigt miljoenen Fransen aan om de grens over te gaan om hun sigaretten te kopen.
Door strikte quota in te voeren of deze aankopen te verbieden, hoopt de regering een aanzienlijke belastingmeevaller te oogsten. De extra inkomsten zouden kunnen worden gebruikt voor preventieve gezondheidszorg, de strijd tegen verslaving en de financiering van de sociale zekerheid.
Maar deze puur economische logica is niet zonder risico. Strengere controles vereisen aanzienlijke menselijke en technische middelen. Bovendien zou dit sommige rokers ertoe kunnen aanzetten zich tot de zwarte markt te wenden, met producten die vaak gevaarlijker zijn voor de gezondheid.
Een aanvaarde volksgezondheidsdoelstelling in het licht van het falen van de prijs als barrière
Meer dan tien jaar lang werd de gestage prijsstijging van pakjes sigaretten verondersteld consumenten te ontmoedigen. Maar de resultaten zijn gemengd. Hoewel het aantal rokers licht is gedaald, is een aanzienlijk deel van hen overgestapt op goedkopere alternatieven, vaak uit het buitenland.
De regering verandert daarom haar strategie: in plaats van alleen op prijzen te vertrouwen, wil ze de aanbodkanalen controleren. Deze maatregel maakt deel uit van een breder plan om roken in het hele land terug te dringen, met als doel een rookvrije generatie in 2030.
Er staat enorm veel op het gebied van gezondheid op het spel: tabak blijft de belangrijkste oorzaak van vermijdbare sterfte in Frankrijk, verantwoordelijk voor meer dan 75.000 doden per jaar. Voor de gezondheidsautoriteiten is elke maatregel om de toegang tot tabak te beperken een stap in de richting van het beschermen van de volksgezondheid.
Rokers, tabakswinkels, grensgebieden: de gevolgen van een wijziging in de regels
Het vooruitzicht van een leveringsquotum gekoppeld aan een regel zo streng als “een in Frankrijk gerookte sigaret moet in Frankrijk zijn gekocht” zou het tabaksecosysteem in Frankrijk grondig kunnen verstoren. Als deze maatregel wordt ingevoerd, zou dat gevolgen hebben voor veel lagen van de bevolking, te beginnen bij de rokers zelf, die al te maken hebben met regelmatige prijsstijgingen en het groeiende stigma dat aan hun consumptie kleeft.
Een extra kostenpost voor de meest bescheiden rokers
Voor veel tabaksgebruikers, vooral degenen die in precaire economische omstandigheden leven, is het kopen van sigaretten in het buitenland – in Spanje, Luxemburg of België – een manier geworden om geld te besparen. De prijsverschillen kunnen soms oplopen tot enkele euro’s per pakje, een aanzienlijk verschil op een maandelijks budget. Het beperken van deze mogelijkheid zou betekenen dat de meest benadeelde rokers het hardst worden getroffen, terwijl de territoriale ongelijkheden worden benadrukt: een roker in Moselle of de Pyreneeën-Orientales kan in een paar minuten de grens oversteken, terwijl anderen deze mogelijkheid niet hebben.
Tabakswinkels tussen tevredenheid en onzekerheid
Franse tabakswinkels zijn verdeeld. Aan de ene kant hekelen velen al jaren de oneerlijke concurrentie van grenslanden en de belastingontduiking in verband met tabak die in het buitenland wordt gekocht. Vanuit dit oogpunt zou de maatregel een erkenning van hun eisen betekenen en het mogelijk maken om het evenwicht op de binnenlandse markt te herstellen. Aan de andere kant impliceert een dergelijke regulering complexe controlemiddelen, wat tot spanningen met klanten of douaneautoriteiten zou kunnen leiden. Sommigen zijn ook bezorgd over een mogelijke toename van de illegale handel, wat het imago van het beroep zou schaden.
Regio’s onder stress
Vooral grensregio’s zouden de gevolgen van deze nieuwe aanpak ondervinden. Aan de ene kant profiteren ze van een
Een gezondheidskwestie… of een economische?
Tot slot, hoewel de Franse regering deze mogelijke hervorming rechtvaardigt met redenen van volksgezondheid, in het bijzonder om het roken terug te dringen, zou de maatregel ook als puur fiscaal kunnen worden geïnterpreteerd. Door aankopen buiten Frankrijk te beperken, zou het belangrijkste doel zijn om inkomsten uit tabaksaccijnzen te behouden, die meer dan 13 miljard euro per jaar vertegenwoordigen voorde Franse overheid. Ondanks de verwoestende effecten blijft tabak een belangrijke bron van overheidsfinanciering, met name voor het socialezekerheidsstelsel.
Tabak en belastingen: tussen volksgezondheid en economische noodzaak
Hoewel de strijd tegen het roken een verklaarde pijler is van het volksgezondheidsbeleid in Frankrijk, is het moeilijk om het feit te negeren dat tabaksaccijnzen ook een belangrijke economische hefboom zijn geworden. Deze dualiteit voedt spanningen, misverstanden… en ontwijkingsstrategieën.
Een zeer winstgevend belastingstelsel voor de staat
Tabak is big business. Elk jaar int de Franse overheid ongeveer 13-14 miljard euro, voornamelijk door belasting te heffen op de verkoop van sigaretten en roltabak. Deze inkomsten financieren gedeeltelijk het socialezekerheidsstelsel en de ziektekostenverzekering in het bijzonder. In dit opzicht is tabak paradoxaal genoeg een giftig maar lucratief consumentenproduct, waarover de staat alle belang heeft om een zekere mate van controle te behouden, vooral in geografisch opzicht.
Dit is waar de regel dat “een sigaret die in Frankrijk wordt gerookt, in Frankrijk moet zijn gekocht” van pas komt: als er minder in het buitenland wordt gekocht, komt de consumptie weer thuis en worden dus de belastinginkomsten beschermd. Een roker die de grens oversteekt om een pakje te kopen voor 3 of 4 euro minder is net zo goed een inkomstenderving voor de staat.
Volksgezondheid of winstbeleid?
Officieel blijft het doel van de regering duidelijk: het aantal rokers verminderen, het aantal tabaksgerelateerde ziekten terugdringen en de gezondheid van de Fransen beschermen. Toch lijkt elke prijsverhoging, elke
Het nationale antirookplan heeft hoge ambities. Maar critici wijzen vaak op een gebrek aan samenhang of zelfs een fiscale instrumentalisering van tabak. Vooral omdat het in sommige gevallen de meest afhankelijke rokers en mensen uit de meest bescheiden milieus zijn die de hoogste prijs betalen, zonder dat ze echt ondersteuning krijgen om te stoppen.
Natuurlijke alternatieven om te stoppen met roken
Gelukkig zijn er, naast de politieke retoriek, praktische, toegankelijke oplossingen om jezelf te bevrijden van tabak. Koudelaserreflexologie wordt steeds meer gezien als een natuurlijke, effectieve en niet-medicinale methode. Het werkt op de reflexpunten in het oor om het verlangen om te roken te verminderen, stress te verlichten en het ontwenningsproces zachtjes te ondersteunen. De techniek is pijnloos en heeft geen bijwerkingen, en heeft een hoog succespercentage, vooral wanneer het wordt aangeboden in gespecialiseerde centra zoals die in het MyLaserTabac-netwerk.
In Frankrijk getuigen veel voormalige rokers van de blijvende doeltreffendheid van deze methode, soms in combinatie met een gepersonaliseerde follow-up of een verandering van levensstijl (lichaamsbeweging, dieet, stressmanagement). Gezien de moeilijke toegang tot conventionele behandelingen en het gebrek aan ondersteuning in bepaalde landelijke gebieden, is laserbehandeling in opkomst als een waardevol en toegankelijk alternatief.
Een onverwachte kans: het langdurig stoppen met roken stimuleren
Dwang, een psychologische trigger om te stoppen met roken
Op het eerste gezicht kan het opleggen van quota voor sigarettenleveringen of het verbieden van aankopen buiten Frankrijk repressief lijken. Maar deze beperkingen kunnen in feite een redding zijn. Veel rokers leggen uit dat ze nooit zouden zijn gestopt zonder een trigger: een gezondheidsprobleem, een sterfgeval in de familie of… een plotselinge stijging van de tabaksprijs. Hier creëert de nieuwe wet een sterk psychologisch kader: het doorbreekt gewoontes, vermindert vermijdingsstrategieën (kopen in het buitenland) en moedigt iedereen aan om zijn verslaving in vraag te stellen. Het is vaak op dit soort momenten dat het bewustzijn toeneemt. Wanneer een gedrag moeilijk vol te houden wordt, is het gemakkelijker om verandering voor te stellen.
De sleutelrol van zachte methoden zoals de antirooklaser
Dit is waar natuurlijke, niet-invasieve methoden van pas komen. Laseroorreflexologie, ook bekend als antirooklaser, is een serieus alternatief dat geprezen wordt om zijn snelle effectiviteit en afwezigheid van bijwerkingen. Door in te werken op specifieke punten in het oor vermindert deze methode het verlangen naar roken, kalmeert het de stress die gepaard gaat met ontwenningsverschijnselen en helpt het de emotionele balans te herstellen. In tegenstelling tot nicotinevervangers verlengt het de verslaving niet. In slechts één of twee sessies ervaren veel consulenten een schone breuk met sigaretten. MyLaserTabac, een pionier in deze aanpak, heeft een hoog tevredenheidspercentage waargenomen, waarbij adviseurs de controle over hun leven terugkrijgen zonder last te hebben van ontwenningsverschijnselen. Tegen een achtergrond van strengere wetgeving wordt laserbehandeling de oplossing van de toekomst voor langdurig stoppen met roken.
Een hervorming die elk jaar duizenden levens kan redden
We vergeten maar al te vaak dat sigaretten in Frankrijk jaarlijks aan meer dan 75.000 mensen het leven kosten. Als de huidige hervorming erin slaagt om de toegang tot goedkope tabak te beperken, kan dat duizenden mensen aanmoedigen om voorgoed te stoppen. En met de juiste methoden is de effectiviteit reëel. De antirooklaser maakt het mogelijk om te stoppen zonder medicijnen, zonder lijden en vooral zonder langdurige vervangers. Deze paradigmaverschuiving zou een grote stap voorwaarts kunnen betekenen in de strijd tegen het roken. Door sigaretten moeilijker verkrijgbaar te maken, moedigt Frankrijk indirect een nieuwe generatie niet-rokers aan. Op voorwaarde dat deze verandering gepaard gaat met toegankelijke stopprogramma’s, zoals die worden aangeboden door de MyLaserTabac-centra. Want het juiste moment om te stoppen is vaak wanneer je geen keuze meer hebt. En deze hervorming zou wel eens het omslagpunt kunnen worden voor duizenden Fransen.
Conclusie: wat als deze beperking onze kans was?
Het verbieden van de aankoop van sigaretten in het buitenland is niet alleen een politieke maatregel: het zou wel eens de wake-up call kunnen zijn die veel mensen nodig hadden. Door verslaving restrictiever te maken, biedt de maatschappij een kans om de gewoonte te doorbreken. Maar we moeten nog steeds met praktische, effectieve oplossingen komen. De antirooklaser is een van deze spelveranderende methoden. Minder toegankelijk betekent niet onmogelijk – en wat als dit precies het juiste moment was om voorgoed te stoppen met roken?
